Özel Hayata Karşı Suçlar
- Yazar Gizem Gül Uzun
- 07.07.2023
Türk Ceza Kanunu'nun 134. maddesi, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kişilere verilecek cezaları düzenlemektedir. Maddede, özel hayatın gizliliğini ihlal eden kişilere yönelik iki ayrı suç tanımlanmıştır.
Birinci fıkra, özel hayatın gizliliğini ihlal eden kişilere bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörmektedir. Bu suç, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kişileri cezalandırmayı amaçlamaktadır. Özel hayatın gizliliği, ses veya görüntü kaydı gibi yöntemlerle ihlal edildiğinde, verilecek ceza bir kat artırılmaktadır.
İkinci fıkra ise, kişilerin özel hayatına ilişkin ses veya görüntüleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kişilere iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörmektedir. Bu suç, özel hayata ilişkin bilgilerin hukuka aykırı şekilde ortaya çıkarılması veya basın ve yayın yoluyla yayınlanması durumunda da aynı cezanın uygulanmasını öngörmektedir.
Özel hayata ve hayatın gizli alanına karşı suçlar, kişilerin özel hayatının gizliliğini korumak amacıyla birçok kanunda ve uluslararası sözleşmede düzenlenmiştir. Özel hayat, kişilerin aile hayatı, dini inançları, cinsel davranışları, hobileri ve sadece kendilerini ilgilendiren konuları içeren alanıdır.
Türkiye'deki anayasal düzenlemelerde de özel hayatın gizliliği ve korunması önemli bir yere sahiptir. Anayasa madde 20, herkesin özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğunu belirtmektedir. Özel hayatın gizliliğine dokunulamaz ve yetkili kişilerin ancak yazılı bir emirle müdahale edebileceği hükme bağlanmıştır.
Özel hayatın gizliliğini ihlal etmek, temel hak ve özgürlüklerin keyfi bir şekilde ihlal edilmesine yol açabileceğinden hukuk devleti ilkesine aykırıdır. Hukuk devleti, bireylerin temel hak ve özgürlüklerini korumak amacıyla egemenlik yetkisini kullanmalıdır.
Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 8. maddesi de özel hayatın gizliliğini koruma altına almaktadır. Bu maddeye göre herkes, özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmalarına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Ancak bu hak, kamu makamlarının ulusal güvenlik, kamu güvenliği, ekonomik refah, düzenin korunması, suç önleme, sağlık veya ahlak gibi sebeplerle müdahale etmesi durumunda sınırlanabilir.